Close Menu
Industry Odisha
    Facebook X (Twitter) Instagram
    Trending
    • ବେଦାନ୍ତ ଲାଞ୍ଜିଗଡ଼ର ପ୍ରକଳ୍ପ ସଙ୍ଗମ ମାଛ ଚାଷ ଚାଷୀଙ୍କ ପାଇଁ ନୂତନ ଆୟ ସ୍ରୋତ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି
    • वेदांता लांजीगढ़ ने ‘प्रोजेक्ट संगम’ के अंतर्गत मत्स्य पालन पहल से किसानों के लिए नई आमदनी का स्रोत
    • Vedanta Lanjigarh Creates New Income Stream for Farmers with Pisciculture Initiative under Project Sangam
    • ବେଦାନ୍ତ ଲାଞ୍ଜିଗଡ଼ କଳାହାଣ୍ଡି ଏବଂ ରାୟଗଡ଼ାର ୯୨ଟି ଗାଁରେ ବାର୍ଷିକ ମୋତିଆବିନ୍ଦୁ ଅସ୍ତ୍ରୋପଚାର ଅଭିଯାନ ଆରମ୍ଭ କରିଛି
    • वेदाांता लांजीगढ़ ने कालाहांडी और रायगढ़ा के 92 गांवों में वार्षिक मोतियाबिंद सर्जरी अभियान शुरू किया
    • Vedanta Lanjigarh Launches Annual Cataract Surgery Drive across 92 Villages in Kalahandi and Rayagada
    • ବେଦାନ୍ତ ଲାଞ୍ଜିଗଡ଼ର ତୀରନ୍ଦାଜ ପ୍ରୟାସ: ଓଡ଼ିଶା ସ୍କୁଲ ତୀରନ୍ଦାଜ ଚାମ୍ପିଅନସିପରେ ୧୨ଟି ପଦକ ଜିତି ଚାମ୍ପିଅନ
    • वेदांता लांजीगढ़ तीरंदाजी पहल ने ओडिशा स्कूल तीरंदाजी चैम्पियनशिप में 12 पदक जीतकर ‘ओवरऑल चैम्पियन’ का खिताब हासिल किया
    • About
    • Privacy Policy
    • Contact
    Subscribe
    Industry OdishaIndustry Odisha
    Facebook X (Twitter) LinkedIn
    Sunday, October 19th, 2025
    • Home
    • India
    • State
    • World
    • Industry
    • Business
    • Politics
    • Environment
    • Special
    • Language
      • English News
      • Hindi News
      • Odia News
    Industry Odisha
    Home » वेदांता एल्यूमिनियम का ‘प्रोजेक्ट सखी’ 4,600 से अधिक महिलाओं की जिंदगी बदल रहा है

    वेदांता एल्यूमिनियम का ‘प्रोजेक्ट सखी’ 4,600 से अधिक महिलाओं की जिंदगी बदल रहा है

    editorBy editorOctober 7, 2025Updated:October 8, 2025 English News No Comments4 Mins Read
    Women making millet food products
    Image Source- Vedanta Group
    Share
    Facebook Twitter LinkedIn Pinterest Email

    भुवनेश्वर, 07.10.25: महिलाओं को सशक्त बनाना केवल व्यक्तियों को उठाने का काम नहीं है, बल्कि पूरे समुदाय को बदलने का माध्यम है। भारत में, जहाँ अर्थव्यवस्था में महिलाओं की भागीदारी विकास की सबसे बड़ी शक्ति है, वहाँ सामाजिक-आर्थिक बाधाएँ अक्सर रास्ता रोकती हैं। ओडिशा के दूरस्थ जिले कालाहांडी में, भारत के सबसे बड़े एल्यूमिनियम उत्पादक वेदांता एल्यूमिनियम अपनी प्रमुख महिला सशक्तिकरण पहल ‘प्रोजेक्ट सखी’ के माध्यम से इन बाधाओं को दूर कर रहा है।

    2015 में शुरुआत के बाद से, प्रोजेक्ट सखी ने एक शांत क्रांति को जन्म दिया है। 444 स्वयं सहायता समूहों (SHG) में जुड़ी 4,600 से अधिक महिलाओं ने ₹5 करोड़ से ज़्यादा की वित्तीय सहायता जुटाई है, जिससे उन्हें स्थानीय स्तर पर उद्यम शुरू करने और बढ़ाने में मदद मिली है। जो महिलाएँ कभी गरीबी से जूझ रही थीं और जिन्हें वित्तीय व्यवस्था का कोई अनुभव नहीं था, आज वे उद्यमी, निर्णयकर्ता और सामुदायिक नेता बन चुकी हैं। प्रोजेक्ट सखी महिलाओं को न सिर्फ घर की आय में योगदानकर्ता के रूप में बल्कि अपने जीवन की सीईओ के रूप में पुनः परिभाषित कर रहा है।

    इस परियोजना का मूल विचार सरल है: महिलाओं की स्वतंत्र आय अर्जित करने की क्षमता विकसित करना और उन्हें ऐसे संसाधन देना जो उद्यमशीलता के द्वार खोलें। प्रोजेक्ट सखी वित्तीय साक्षरता, ऋण तक पहुँच, व्यावसायिक प्रशिक्षण और सामूहिक नेतृत्व को एक साथ जोड़ता है। महिलाओं को खेती और गैर-कृषि आधारित दोनों प्रकार के आय अवसरों की खोज के लिए प्रोत्साहित किया जाता है — मशरूम की खेती, बकरी पालन, किराना दुकान, खाद्य प्रसंस्करण इकाइयाँ, और छोटे सेवा उद्यम जैसे प्रिंटिंग सुविधाएँ। कौशल विकास को वित्तीय सहयोग से जोड़कर, यह परियोजना सुनिश्चित करती है कि महिलाएँ व्यवसाय शुरू ही नहीं करतीं, बल्कि उन्हें बनाए भी रखती हैं।

    इस दृष्टिकोण का असर महत्वपूर्ण रहा है। केवल पिछले वर्ष में ही, बैंकों और वित्तीय संस्थानों से क्षेत्र के SHG के लिए ₹3.84 करोड़ जुटाए गए, जिससे हज़ार से अधिक महिलाओं को लाभ मिला। ये सूक्ष्म उद्यम स्थिर आय प्रदान कर रहे हैं और स्थानीय अर्थव्यवस्थाओं में श्रृंखलाबद्ध प्रभाव पैदा कर रहे हैं — नए रोजगार, बाज़ार और अवसरों का निर्माण हो रहा है। समय के साथ, प्रोजेक्ट सखी ने 1,880 से अधिक महिलाओं को 1,300 से ज़्यादा छोटे व्यवसाय शुरू करने में सक्षम बनाया है, जिसने आजीविका को पूरी तरह बदल दिया है।

    वेदांता एल्यूमिना व्यवसाय के सीईओ प्रणब कुमार भट्टाचार्य ने कहा, “इस परियोजना की सफलता केवल आँकड़ों में नहीं है; यह फ़ोकस्ड और जमीनी स्तर के दृष्टिकोण की परिवर्तनकारी शक्ति का प्रमाण है। हम आत्मनिर्भरता के एक नए युग की शुरुआत देख रहे हैं, जहाँ महिलाएँ अपने जीवन की प्राथमिक वास्तुकार हैं।”

    एक उल्लेखनीय उदाहरण बलभद्रपुर गाँव से है, जहाँ ‘माँ शिवानी’ SHG इस परियोजना की भावना को दर्शाता है। पोल्ट्री प्रबंधन में व्यावहारिक प्रशिक्षण प्राप्त करने के बाद, इस SHG की महिलाओं ने एक पोल्ट्री यूनिट स्थापित की, जिसने ₹1.27 लाख से ज़्यादा का राजस्व उत्पन्न किया। इस पहल ने न केवल उनके घरेलू आय में वृद्धि की, बल्कि समुदाय में उनकी स्थिति भी ऊँची की है। जो महिलाएँ पहले पारिवारिक या सामुदायिक निर्णयों में कम प्रभाव रखती थीं, वे अब कमाने वाली और आदर्श बन चुकी हैं, जो दूसरों को प्रेरित कर रही हैं।

    सामाजिक सुरक्षा इस कार्यक्रम का एक अन्य स्तंभ रही है। जीवन और दुर्घटना बीमा, बाल बचत कार्यक्रम, और श्रम कल्याण पंजीकरण जैसी महत्वपूर्ण सरकारी योजनाओं से 3,000 से अधिक महिलाओं को जोड़कर, प्रोजेक्ट सखी ने ऐसे सुरक्षा-जाल बनाए हैं जो परिवारों को अनिश्चितताओं से बचाते हैं। वित्तीय स्वतंत्रता को सामाजिक सुरक्षा के साथ जोड़ना यह सुनिश्चित करता है कि प्रगति टिकाऊ हो।

    इस त्योहारी मौसम में, जब देश अच्छाई की बुराई पर जीत का जश्न मना रहा है, वेदांता एल्यूमिनियम का ‘प्रोजेक्ट सखी’ एक शांत लेकिन उतनी ही शक्तिशाली जीत का उत्सव मना रहा है — अवसर की बाधा पर जीत, स्वतंत्रता की निर्भरता पर विजय। कालाहांडी की महिलाएँ, जो कभी संघर्षों के लिए जानी जाती थीं, अब दृढ़ता, सफलता और नेतृत्व की नई कहानियाँ लिख रही हैं।

     

    Post Views: 16
    empowering women industry odisha bureau Project Sakhi
    editor
    • Website

    Keep Reading

    वेदांता लांजीगढ़ ने ‘प्रोजेक्ट संगम’ के अंतर्गत मत्स्य पालन पहल से किसानों के लिए नई आमदनी का स्रोत

    Vedanta Lanjigarh Creates New Income Stream for Farmers with Pisciculture Initiative under Project Sangam

    वेदाांता लांजीगढ़ ने कालाहांडी और रायगढ़ा के 92 गांवों में वार्षिक मोतियाबिंद सर्जरी अभियान शुरू किया

    Vedanta Lanjigarh Launches Annual Cataract Surgery Drive across 92 Villages in Kalahandi and Rayagada

    Vedanta Lanjigarh Archery Initiative emerges ‘Overall Champion’ with 12 medals at the Odisha School Archery Championship

    ବେଦାନ୍ତ ଆଲୁମିନିୟମର ପ୍ରୋଜେକ୍ଟ ସଖୀ ୪,୬୦୦ରୁ ଅଧିକ ମହିଳାଙ୍କ ଜୀବନକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରୁଛି

    Editor Picks

    ବେଦାନ୍ତ ଲାଞ୍ଜିଗଡ଼ର ପ୍ରକଳ୍ପ ସଙ୍ଗମ ମାଛ ଚାଷ ଚାଷୀଙ୍କ ପାଇଁ ନୂତନ ଆୟ ସ୍ରୋତ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି

    October 17, 2025

    वेदांता लांजीगढ़ ने ‘प्रोजेक्ट संगम’ के अंतर्गत मत्स्य पालन पहल से किसानों के लिए नई आमदनी का स्रोत

    October 17, 2025

    Vedanta Lanjigarh Creates New Income Stream for Farmers with Pisciculture Initiative under Project Sangam

    October 17, 2025

    ବେଦାନ୍ତ ଲାଞ୍ଜିଗଡ଼ କଳାହାଣ୍ଡି ଏବଂ ରାୟଗଡ଼ାର ୯୨ଟି ଗାଁରେ ବାର୍ଷିକ ମୋତିଆବିନ୍ଦୁ ଅସ୍ତ୍ରୋପଚାର ଅଭିଯାନ ଆରମ୍ଭ କରିଛି

    October 13, 2025
    Latest Posts

    ବେଦାନ୍ତ ଲାଞ୍ଜିଗଡ଼ର ପ୍ରକଳ୍ପ ସଙ୍ଗମ ମାଛ ଚାଷ ଚାଷୀଙ୍କ ପାଇଁ ନୂତନ ଆୟ ସ୍ରୋତ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି

    October 17, 2025

    ଲାଞ୍ଜିଗଡ଼, ୧୭ ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୨୫: ଭାରତର ସର୍ବବୃହତ ଆଲୁମିନିୟମ ଉତ୍ପାଦକ ବେଦାନ୍ତ ଆଲୁମିନିୟମ, ସ୍ଥାୟୀ ଜୀବିକାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ଏବଂ…

    वेदांता लांजीगढ़ ने ‘प्रोजेक्ट संगम’ के अंतर्गत मत्स्य पालन पहल से किसानों के लिए नई आमदनी का स्रोत

    October 17, 2025

    भुवनेश्वर, 17 अक्टूबर 2025: भारत की सबसे बड़ी एल्युमिनियम उत्पादक कंपनी, वेदांता एल्युमिनियम ने सतत…

    Vedanta Lanjigarh Creates New Income Stream for Farmers with Pisciculture Initiative under Project Sangam

    October 17, 2025

    Lanjigarh, 17th October 2025: Vedanta Aluminium, India’s largest producer of aluminium, in a significant step…

    Subscribe to Updates

    Get the latest creative news from FooBar about art, design and business.

    Advertisement
    Demo
    industry odisha news portal latest odisha business updates odisha economy and industry bhubaneswar industrial development odisha investment opportunities real-time business news odisha msme and startup odisha
    Facebook X (Twitter) LinkedIn
    • About
    • Privacy Policy
    • Contact
    © 2025 IndustryOdisha.com | All Rights Reserved.

    Type above and press Enter to search. Press Esc to cancel.